O Mιχάλης Κοϊμτζής συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση και κατασκευάζει από απλούς χάρτες της γης έως μεγάλες σφαίρες (ανάγλυφες, με φως ή ξύλινες). Οι αντίκες και τα μυστικά μιας τέχνης που απαιτεί λεπτότητα και μεράκι

{Από το περιοδικό «δ» που κυκλοφορεί με την «κυριακάτικη δημοκρατία»}

Μεγάλωσε… μπουσουλώντας πάνω σε χάρτες και σκουντουφλώντας στα καλούπια των υδρόγειων σφαιρών που έφτιαχνε ο αγαπημένος του παππούς. Οταν, λοιπόν, ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Αμπερντίν της Σκοτίας, στην επιστήμη των υπολογιστών, δεν το σκέφτηκε πολύ. Επέστρεψε στην Αθήνα και ανέλαβε τα ηνία της επιχείρησης, κρατώντας ζωντανή την παράδοση της οικογένειάς του. «Ο παππούς μου ξεκίνησε το 1951. Είχε την ιδέα, είδε το κενό που υπήρχε στην αγορά και άρχισε να κατασκευάζει σφαίρες. Πολύ προσωπικό και όλη η δουλειά στο χέρι. Η βιοτεχνία ήταν δική μας, η πελατεία σταθερή, κυρίως όμως με κράτησαν οι αναμνήσεις, το συναισθηματικό δέσιμο. Και αυτή η μαγεία που κρύβει μια υδρόγειος ή ένας χάρτης, η αίσθηση ότι ταξιδεύεις» λέει ο Μιχάλης Κοϊμτζής, τρίτη γενιά στην επιχείρηση Cosmic – Κοϊμτζής & ΣΙΑ Ο.Ε., που έχει το μονοπώλιο της κατασκευής υδρόγειων σφαιρών στην Ελλάδα.

Στου Ψυρρή

Στη βιτρίνα της βιοτεχνίας, στον αριθμό 12 της οδού Σαρρή, στην πολύβουη γειτονιά του Ψυρρή, φιγουράρουν σφαίρες μεγάλες και μικρές, ανάγλυφες, με φως ή αντικέ (μπεζ) χάρτη και ξύλινη ή πλαστική βάση. «Βγάζουμε σφαίρες σε πέντε μεγέθη, με διάμετρο 16-40 εκατοστά. Το πλαστικό χύνεται στο… βαρύ και ασήκωτο καλούπι, δημιουργούνται δύο ημισφαίρια, που κολλάνε μεταξύ τους και δίνουν τη σφαίρα. Στη συνέχεια, τοποθετείται ο χάρτης, που είναι χωρισμένος σε τμήματα. Η συναρμολόγηση γίνεται φύλλο φύλλο και απαιτεί πολλές ώρες και μεγάλη προσοχή. Στο τέλος, η σφαίρα καλύπτεται με βερνίκι και στερεώνεται στη βάση της» εξηγεί ο κ. Κοϊμτζής, που τρέχει την επιχείρηση με τη βοήθεια των γονιών του.

Εκτός από τον παραδοσιακό τρόπο κατασκευής, υπάρχουν και οι σφαίρες που ντύνονται με ολόκληρους χάρτες, τυπωμένους στο εξωτερικό. «Αυτή είναι η σύγχρονη μέθοδος, που βασίζεται στη χρήση της τεχνολογίας και μειώνει σημαντικά το κόστος. Εμείς αναλαμβάνουμε την ψηφιακή επεξεργασία, τους χάρτες και τα κείμενα και στέλνουμε το υλικό για εκτύπωση. Εχουμε, λοιπόν, δύο κατηγορίες προϊόντων, τις σφαίρες που φτιάχνονται κομμάτι κομμάτι και εκείνες που γίνονται με την πιο απλή διαδικασία. Και στις δύο περιπτώσεις η ποιότητα είναι εξαιρετική. Αλλά οι χειροποίητες έχουν τον δικό τους χαρακτήρα και τις προτιμάει αρκετός κόσμος».

Στις βιβλιοθήκες και στα ράφια της βιοτεχνίας ξεχωρίζουν σφαίρες του 1950 και του 1960, με σιδερένια ή ολοστρόγγυλη ξύλινη βάση. «Αυτές, βέβαια, δεν είναι προς πώληση, τις βρήκαμε φυλαγμένες σε μια αποθήκη. Είναι παλιές και έχουν μεγάλη συναισθηματική αξία. Ετσι γίνεται με τις σφαίρες. Ολοι θέλουν να τις κρατήσουν, ακόμα και αν δεν τις χρησιμοποιούν πια. Πέρα από το εκπαιδευτικό κομμάτι, η υδρόγειος είναι κάτι που μένει για όλη σου τη ζωή. Και είναι αλήθεια αυτό που λένε, ότι πρόκειται για εξαιρετικό δώρο, για μικρούς και μεγάλους».
Η βιοτεχνία της οδού Σαρρή τροφοδοτεί με χάρτες, σφαίρες και εκπαιδευτικό υλικό (κάρτες με το αλφάβητο ή την προπαίδεια, βιβλιοστάτες, δακτυλοβρεχτήρες κ.λπ.) σχολεία, πολυκαταστήματα, βιβλιοπωλεία, ακόμα και μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε όλη τη χώρα. «Πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση, γίνονταν διαγωνισμοί και δίναμε εκπαιδευτικό υλικό σε όλα τα σχολεία.

Λάθη

Τώρα, μόνο κάποιοι… ήρωες καθηγητές ενδιαφέρονται για τον εξοπλισμό των τάξεών τους. Πολλές φορές, μάλιστα, μαζεύουν τα χρήματα οι ίδιοι. Δίνουμε πάντως και σε ναυτιλιακές εταιρίες, σε δικηγορικά γραφεία, όλες οι σφαίρες που κυκλοφορούν έχουν τη δική μας φίρμα».

Ολες, εκτός από τις… κινεζικές που τα τελευταία χρόνια έχουν κατακλύσει την αγορά. «Μιλάμε για πρόχειρες κατασκευές, με τρομακτικά λάθη. Εχω δει να γράφουν Κορκ αντί για Κέρκυρα και να παρουσιάζουν ελληνικά νησιά σαν τουρκικά. Ευτυχώς, τις περισσότερες φορές, ο κόσμος καταλαβαίνει τη διαφορά και δεν πέφτει στην παγίδα. Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που, για να γλιτώσουν λίγα χρήματα, θα προτιμήσουν το φθηνό, το ψεύτικο. Και ας έχει λάθη ή υλικά ακατάλληλα, επικίνδυνα για τα παιδιά».
Εδώ και λίγο καιρό οι σφαίρες και οι χάρτες της Cosmic πωλούνται και μέσω του e-shop της εταιρίας, σε διάφορα σχέδια και μεγέθη, σε τιμές που ξεκινούν από τα 14 ευρώ και φθάνουν τα 420. «Δεν είχαμε ασχοληθεί ποτέ με τη λιανική πώληση. Ωστόσο, αρκετοί περαστικοί… παρασύρονταν από την επιγραφή στη βιτρίνα μας, νόμιζαν ότι λειτουργούμε σαν κατάστημα και ζητούσαν να αγοράσουν ή να παραγγείλουν μια υδρόγειο. Φτιάξαμε το e-shop κυρίως για τη δική τους εξυπηρέτηση, χωρίς να αλλάξουμε τη φιλοσοφία της επιχείρησης. Η ανταπόκριση ως τώρα είναι μεγάλη, ενώ, προς μεγάλη μας έκπληξη, βλέπουμε ότι οι σφαίρες γίνονται σιγά σιγά… μόδα, με πολλά ζευγάρια να τις χρησιμοποιούν σαν διακοσμητικά στοιχεία σε γάμους και βαπτίσεις!»

Σε ανοιχτή γραμμή με το υπουργείο Εξωτερικών

Εκτός από τη γνώση, την υπομονή που απαιτείται και τις τεχνικές δυσκολίες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τη διάρκεια της κατασκευής μιας υδρόγειου σφαίρας, η οικογένεια Κοϊμτζή είναι υποχρεωμένη να παρακολουθεί και τις… γεωπολιτικές εξελίξεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη, που πολλές φορές «ακυρώνουν» τη δουλειά που έχει γίνει και επιβάλλουν διορθώσεις και αλλαγές. «Είμαστε σε ανοιχτή γραμμή με το υπουργείο Εξωτερικών, ώστε οι χάρτες μας να είναι συνεχώς ενημερωμένοι, ακόμα και για μια πολύ μικρή μεταβολή. Για παράδειγμα, πριν από μερικά χρόνια, όταν διασπάστηκε το Σουδάν, ζητήσαμε τη συνδρομή του υπουργείου και επικοινωνήσαμε με τον Ελληνα πρέσβη στην περιοχή, προκειμένου να ενημερωθούμε για τα νέα σύνορα» αναφέρει ο κ. Κοϊμτζής.

Η βιοτεχνία της οδού Σαρρή έχει αντιμετωπίσει πολλές φορές στο παρελθόν το ίδιο πρόβλημα, με αποκορύφωμα τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990. «Εκείνη την περίοδο τα σύνορα άλλαζαν κάθε εβδομάδα! Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και με τις εξελίξεις στη Σοβιετική Ενωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις όλο το υλικό που έχουμε ετοιμάσει αποσύρεται και οι χάρτες φτιάχνονται από την αρχή, με βάση τα νέα δεδομένα. Το επάγγελμά μας έχει και τέτοιες… εκπλήξεις, που ο κόσμος δεν μπορεί να φανταστεί. Μόνο κάποιος που το έχει ζήσει από κοντά, που γνωρίζει όλες τις διαδικασίες, καταλαβαίνει τον κόπο και το μεράκι που κρύβεται πίσω από μία υδρόγειο σφαίρα ή έναν χάρτη» καταλήγει ο ίδιος.

Πηγή